Od 31 marca 2020 r. obowiązują przepisy ustawy z 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 568). Przepisy te wprowadziły rozwiązania w celu złagodzenia skutków społeczno-gospodarczych pandemii wywołanej wirusem SARS-CoV-2 w zakresie podatków i opłat lokalnych. 

Kolejne zmiany do ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych zostały wprowadzone ustawą z 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. poz. 695).

Stan na 20 kwietnia 2020 r.

Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374 z późn. zm.).

Możliwość wprowadzenia zwolnienia z podatku od nieruchomości

 

Art. 15p

1. Rada gminy może wprowadzić,  w drodze uchwały, za część roku 2020, zwolnienia z podatku od nieruchomości: gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, wskazanym grupom przedsiębiorców, których płynność finansowa uległa pogorszeniu  w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19.
2. W uchwale, o której mowa w ust. 1, rada gminy może wprowadzić również zwolnienia od podatku od nie-ruchomości gruntów, budynków i budowli zajętych na prowadzenie działalności przez:

1) organizacje pozarządowe, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności po-żytku publicznego i o wolontariacie, oraz

2) podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 ustawy, o której mowa w pkt 1

– których płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19.”

Co wynika z przepisu:

• możliwość wprowadzenia zwolnienia od podatku od nieruchomości przez radę gminy (nie jest to obowiązek),
• forma wprowadzenia zwolnienia – uchwała rady gminy,
• zwolnienie za część 2020 r.
• zwolnienie z podatku od nieruchomości gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej,
• zwolnienie od podatku od nieruchomości dotyczy wskazanych w uchwale grup przedsiębiorców, których płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19,
• zwolnienie z podatku od nieruchomości dotyczy przedsiębiorcy będącego podatnikiem podatku od nieruchomości,
• zwolnienie nie dotyczy innych podatków: podatku rolnego, podatku leśnego, podatku od środków transportowych,
• zwolnienie z podatku od nieruchomości nie dotyczy osób fizycznych, które nie są przedsiębiorcami.

Art. 15zzzh ust. 1

Wsparcie, o  którym mowa w 15p, stanowi pomoc publiczną, mającą na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce, o  której mowa w Komunikacie Komisji – Tymczasowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia go-spodarki w kontekście trwającej epidemii COVID-19 (2020/C 91 I/01) (Dz. Urz. UE C 91I z 20.03.2020, str. 1).

Pismo Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z 1 kwietnia 2020 r. DMP-1.52.29.2020.MMach/RZ, a w nim m.in.

• zwolnienie z podatku od nieruchomości stanowi pomoc publiczną mającą na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce. Nie jest to tym samym pomoc de minimis.
• w uchwałach należy dokonać odesłania do pkt 3.1 Tymczasowych ram, w którym zostały określone warunki dopuszczalności pomocy odnoszącej się do instrumentów gminnych. Przykładowy przepis: „Pomoc, o której mowa w niniejszej uchwale stanowi pomoc publiczną mającą na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce państwa członkowskiego i jest udzielana zgodnie z pkt 3.1 Komunikatu Komisji Europejskiej: Tymczasowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w kontekście trwającej epidemii COYID-19”.
• spełnienie przesłanki selektywności pomocy: Selektywność miałaby miejsce np. w przypadku zwolnień z podatku od nieruchomości wyłącznie mikro i małych przedsiębiorstw, czy też wyłącznie prowadzących działalność handlową lub usługową. Podjęcie przez organy stanowiące gmin uchwal obejmujących preferencje na terenie władztwa danej jednostki dla wszystkich przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarcza, niezależnie od wielkości, formy prawnej, sektora, czy innych kryteriów, której jedynym warunkiem będzie pogorszenie się sytuacji finansowej przedsiębiorstwa w wyniku epidemii COVID-19, oznaczać będzie, że ww. przesłanka de facto nie zostanie spełniona, a tym samym tego rodzaju zwolnienie lub ulga nie będzie stanowić pomocy publicznej. Wsparcie takie można uznać za środek o charakterze generalnym, pozbawiony znamion pomocy publicznej.

Pismo Ministra Finansów z 10.04.2020 r. nr PS2.844.79.2020 dotyczące stosowania przepisów z ustawy o COVID-9, a w nim m.in.

• grupa przedsiębiorców może być wskazana poprzez odwołanie do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 marca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. z 2020 r. poz. 566), w którym ustanowiono czasowe ograniczenie prowadzenia przez przedsiębiorców określonych zakresów działalności.
• w razie, gdy możliwość skorzystania ze zwolnienia zostanie skierowana również do innych grup przedsiębiorców, konieczne jest doprecyzowanie pojęcia pogorszenia płynności finansowej w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19, np. poprzez zdefiniowane pojęcia spadku obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19 lub posłużenie się własnymi kryteriami.
• dla skorzystania z nowych rozwiązań nie jest wymagane złożenie oświadczenia przez przedsiębiorcę o pogorszeniu jego płynności, natomiast w przypadku, gdy możliwość skorzystania ze zwolnienia zostanie skierowana do grup przedsiębiorców, w przypadku których spełnienie warunku pogorszenia płynności finansowej nie będzie oczywiste (np. nie będą to grupy przedsiębiorców, którzy musieli zaprzestać prowadzenia działalności), gmina może w uchwale określić sposób udokumentowania pogorszenia płynności finansowej, np. poprzez złożenie oświadczenia w tej sprawie.
• ze zwolnienia korzystać mogą zatem tylko podmioty wskazane w przepisie, będące podatnikami podatku od nieruchomości. Zwolnienie nie może zostać wprowadzone dla podmiotów wydzierżawiających swoje nieruchomości innym na prowadzenie działalności gospodarczej.
• gmina może wprowadzić zwolnienie dla wszystkich gruntów, budynków i budowli określonych grup przedsiębiorców, albo dla przedmiotów opodatkowania związanych wyłącznie z prowadzeniem określonej działalności. Możliwe jest wprowadzanie zwolnień z podatku od nieruchomości dla części budynków i budowli.
• zwolnienie z podatku od nieruchomości bez wniosku, natomiast na podatniku ciąży obowiązek składania informacji (osoby fizyczne) lub korekty deklaracji (osoby prawne).
• uchwała w sprawie zwolnienia z podatku od nieruchomości może mieć moc wsteczną.

 

Możliwość przedłużenia terminów płatności rat
podatku od nieruchomości

Art. 15q

1. Rada gminy może przedłużyć, W drodze uchwały, wskazanym grupom przedsiębiorców, których płynność finansowa uległa pogorszeniu W związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19, terminy płatności rat podatku od nieruchomości, płatnych W kwietniu, maju i czerwcu 2020 r., nie dłużej niż do dnia 30 września 2020 r.
2. W uchwale, o której mowa w ust. 1, rada gminy może przedłużyć terminy płatności rat, o których mowa w ust. 1, również:

1) organizacjom pozarządowym, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, oraz

2) podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3 ustawy, o której mowa w pkt 1

– których płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekono-micznych z powodu COVID-19.”

 Co wynika z przepisu:

• możliwość wprowadzenia przedłużenia przez radę gminy (nie jest to obowiązek),
• forma wprowadzenia przedłużenia terminów płatności  – uchwała rady gminy,
• przedłużenie może dotyczyć wyłącznie terminów płatności rat płatnych w kwietniu, maju i czerwcu 2020 r. (trzech rat dla osób prawnych, jednej raty dla osób fizycznych),
• przedłużenie terminu nie dłużej niż do dnia 30 września 2020 r.,
• przedłużenie terminów płatności dotyczy wskazanych w uchwale grup przedsiębiorców, których płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19,
• przedłużenie terminów płatności rat podatku od nieruchomości dotyczy przedsiębiorcy będącego podatnikiem podatku od nieruchomości,
• przedłużenie terminów nie dotyczy innych podatków: podatku rolnego, podatku leśnego,
• przedłużenie terminów płatności rat podatku od nieruchomości nie dotyczy osób fizycznych, które nie są przedsiębiorcami.

Art. 15zzzh ust. 1

Wsparcie, o  którym mowa W 15q, stanowi pomoc publiczną, mającą na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom W gospodarce, o  której mowa w Komunikacie Komisji – Tymczasowe ramy środków pomocy państwa W celu wsparcia go-spodarki W kontekście trwającej epidemii COVID-19 (2020/C 91 I/01) (Dz. Urz. UE C 91I z 20.03.2020, str. 1).

Pismo Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z 1 kwietnia 2020 r. DMP-1.52.29.2020.MMach/RZ, a w nim m. in.

• przedłużenie terminów płatności rat podatku od nieruchomości zostało zakwalifikowane jako pomoc publiczna mająca na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce. Nie jest to tym samym pomoc de minimis.
• z punktu widzenia techniki legislacyjnej, W uchwałach należy dokonać odesłania do pkt 3.1 Tymczasowych ram, W którym zostały określone warunki dopuszczalności pomocy odnoszącej się do instrumentów gminnych. Przykładowy przepis: „Pomoc, o której mowa W niniejszej uchwale stanowi pomoc publiczną mającą na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom W gospodarce państwa członkowskiego i jest udzielana zgodnie z pkt 3.1 Komunikatu Komisji Europejskiej: Tymczasowe ramy środków pomocy państwa W celu wsparcia gospodarki W kontekście trwającej epidemii COYID-19”.

Pismo Ministra Finansów z 10.04.2020 r. nr PS2.844.79.2020 dotyczące stosowania przepisów z ustawy o COVID-9, a w nim m. in.:

• nie jest możliwe przedłużenie terminu płatności raty podatku po upływie tego terminu.
• w razie podjęcia uchwały nowe terminy płatności rat podatku obowiązują generalnie z mocy prawa, a więc podatnik nie musi składać indywidualnie wniosku o zastosowanie preferencji,
• jeżeli rada gminy podejmie uchwałę W sprawie przedłużenia terminu płatności raty podatku, a podatnik zapłaci raty w terminach ustawowych, to w jego przypadku nie dojdzie do udzielenia pomocy publicznej.

 

Wsparcie z COVID-19 jako pomoc publiczna

Art. 15zzzh.

1. Wsparcie:

1) o którym mowa w art. 15m, art. 15p, art. 15q, art. 15za ust. 2, art. 15zzb–15zze, art. 31zo oraz art. 31zy,

2) udzielone na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa w związku z COVID-19

–   zgodne z warunkami zawartymi w Komunikacie Komisji – Tymczasowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w kontekście trwającej epidemii COVID-19 (2020/C 91 I/01) (Dz. Urz. UE C 91I z 20.03.2020, str. 1) stanowi pomoc publiczną mającą na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce.

 

Wstrzymanie i zawieszenie terminów
prawa administracyjnego

Art. 15zzr

1. W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 bieg przewidzianych przepisami prawa administracyjnego terminów:

2) do dokonania przez stronę czynności kształtujących jej prawa i obowiązki,

3) przedawnienia,

5) zawitych, z niezachowaniem których ustawa wiąże ujemne skutki dla strony,

– nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres.

5. Czynności dokonane w celu wykonania uprawnienia lub obowiązku w okresie wstrzymania rozpoczęcia albo zawieszenia biegu terminów, o których mowa w ust. 1, są skuteczne.
6. W okresie, o którym mowa w ust. 1, nie biegnie przedawnienie karalności czynu oraz przedawnienie wykonania kary w sprawach o przestępstwa, przestępstwa i wykroczenia skarbowe oraz w sprawach o wykroczenia.

 

Wstrzymanie i zawieszenie terminów procesowych

Art. 15zzs

1. W okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID bieg terminów procesowych i sądowych w:

2) postępowaniach egzekucyjnych,

4) postępowaniach karnych skarbowych,

6) postępowaniach administracyjnych,

7) postępowaniach i kontrolach prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa,

10) innych postępowaniach prowadzonych na podstawie ustaw

– nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres.

7. Czynności dokonane w okresie, o którym mowa w ust. 1, w postępowaniach i kontrolach, o których mowa w ust. 1, są skuteczne.

9.W okresie, o którym mowa w ust. 1, organ lub podmiot może wydać odpowiednio decyzję w całości uwzględniającą żądanie strony lub uczestnika postępowania, zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu, wyrazić stanowisko albo wydać interpretację indywidualną lub decyzję w sprawach, o których mowa w ust. 3a.

10. W okresie, o którym mowa w ust. 1:

1) przepisów o bezczynności organów oraz o obowiązku organu i podmiotu, prowadzących odpowiednio postępowanie lub kontrolę, do powiadamiania strony lub uczestnika postępowania o niezałatwieniu sprawy w terminie nie stosuje się;

2) organom lub podmiotom prowadzącym odpowiednio postępowanie lub kontrolę nie wymierza się kar, grzywien ani nie zasądza się od nich sum pieniężnych na rzecz skarżących za niewydanie rozstrzygnięć w terminach określonych przepisami prawa.

 

Wstrzymanie administracyjnego postępowania

egzekucyjnego

Art. 15zzk

1. Rada Ministrów może, w drodze rozporządzenia, wstrzymać administracyjne postępowania egzekucyjne należności pieniężnych, określając w szczególności zakres terytorialny wstrzymania tych postępowań oraz okres, na który następuje to wstrzymanie, mając na względzie okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii w związku z COVID-19 oraz skutki nimi wywołane.

2. W okresie wstrzymania, o którym mowa w ust. 1, mogą być dokonywane wypłaty z zajętego rachunku bankowego lub rachunku prowadzonego przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową.

 

Przedłużenie terminów przekazania

sprawozdań z podatków i opłat

Art. 15zzh

1. W przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia, może określić inne terminy wypełniania obowiązków w zakresie ewidencji oraz w zakresie sporządzenia, zatwierdzenia, udostępnienia i przekazania do właściwego rejestru, jednostki lub organu sprawozdań lub informacji, o których mowa w:

1) ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351, 1495, 1571, 1655 i 1680) oraz w aktach wykonawczych wydanych na podstawie tej ustawy,

2) ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz w aktach wykonawczych wydanych na podstawie tej ustawy,

3) art. 45 ust. 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.)

– biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia prawidłowej realizacji tych obowiązków.

Minister Finansów wydał w dniu 31 marca 2020 r. rozporządzenie w sprawie określenia innych terminów wypełniania obowiązków w zakresie ewidencji oraz w zakresie sporządzenia, zatwierdzenia, udostępnienia i przekazania do właściwego rejestru, jednostki lub organu sprawozdań lub informacji (Dz. U. poz. 570).

Przedłużenie terminów:

• podania do publicznej wiadomości informacji obejmującej:

wykaz osób prawnych i fizycznych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, którym w zakresie podatków lub opłat udzielono ulg, odroczeń, umorzeń lub rozłożono spłatę na raty w kwocie przewyższającej łącznie 500 zł, wraz ze wskazaniem wysokości umorzonych kwot i przyczyn umorzenia,

wykaz osób prawnych i fizycznych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, którym udzielono pomocy publicznej

- termin upływa 30 czerwca 2020 r.

• przekazania do regionalnej izby obrachunkowej sprawozdania Rb-N za I kwartał 2020 r. –

- termin upływa 22 maja 2020 r.

• przekazania sprawozdania miesięcznego Rb-27S  za miesiąc marzec 2020 r. do regionalnej izby obrachunkowej,

- termin upływa 13 maja 2020 r. Przedłużony został również termin sporządzenia sprawozdania Rb-27 S za miesiąc kwiecień o 21 dni.

 

Zaniechanie poboru odsetek za zwłokę

od zaległości podatkowych

Art. 15za

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, zaniechać w całości lub w części poboru odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych, określając w szczególności rodzaj podatku, zakres terytorialny zaniechania, okres, w którym następuje zaniechanie, i grupy obowiązanych, których dotyczy zaniechanie, mając na względzie okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii w związku z COVID-19 oraz skutki nimi wywołane.